چكيده
مقدمه: اين مطالعه با هدف توضيح و كشف مشاركت مردان در برنامه بهداشت باروري و تنظيم خانواده و عوامل مؤثر بر آن در شهرستان زنجان در سال 1390 با استفاده از روش كيفي (مصاحبه عميق) در بين مردان متأهل سـاكن شهرسـتان زنج ـان انجـام گرفت.
روش كار: بر اساس متون و نظريه هاي رفتار باروري، يك مدل پنداشتي در نظر گرفته شد و بر اساس آن، هدايت مصاحبههـا و جهت سؤالات مشخص گرديد. رويكرد تحقيق، تحليل محتوايي قياسي و نمونهگيري به روش هدفمند با حداكثر تنـوع بـو د. بـا استفاده از مصاحبه عميق و نيمه ساختاريافته در تير ماه و مرداد ماه 1390 به جمعآوري اطلاعات پرداخته شد. در مصاحبههـا از راهنماي موضوعي مبتني بر مدل مفهومي استفاده شد. موضوعات مورد بحث شامل آگاهي، نگرش (نسبت به تنظـيم خـانواده و نقش هاي جنسيتي)، درك از خطر، رفتار استفاده از روش هاي پيشگيري و مشاركت در آن و عوامل محيطي بود. تحليل محتـواي موضوعي به دو روش چارت موضوعي و نقشه مفهومي انجام شد.
يافته ها: داده هاي اين مطالعه در سه حيطه طبقهبندي گرديدند: ماهيت مشاركت، تسهيل كنندههاي مشاركت و موانـع مشـاركت.
ماهيت مشاركت شـامل ارتبـاط كلامـي بـا ه مسـر، درك متقابـل از نيازهـاي همسـر و اسـتفاده از روش هـ اي مردانـه بـو د. تسهيل كننده هاي مشاركت شامل شهرنشيني و تحصيلات، اطلاعات و دسترسي به رسانهها و نگرش مثبت نسبت به تنظيم خانواده و جنسيت بود و موانع مشاركت شامل زمان نامناسب كار مراكز بهداشتي، تك جنسيتي بودن مراكز بهداشتي، نگـرش منفـي بـه تساوي جنسيتي، ماهيت و عوارض روش هاي پيشگيري مردانه و حس آسيب پذيري كم نسبت به بيماري هاي مقاربتي بود.
نتيجه گيري: در كل نگرش مردان زنجاني نسبت به مشاركت در بهداشت باروري و تنظيم خانواده رضايتبخش مي باشـ د، هـر چند موانعي مانند زمان نامناسب كار مراكز بهداشتي، تك جنسيتي بودن مراكز، برخي نگرش هـ اي جنسـيتي و عـوارض برخـي روش هاي مردانه و آگاهي كم در خصوص روش هاي پيشگيري، موجب مشاركت كم تر در برخي مـردان مـ يگـرد د. مـداخلات مناسب متناسب با نتايج اين تحقيق مي تواند موجب ارتقاي مشاركت مردان در تنظيم خانواده گردد.
گل واژگان: مشاركت مردان، تنظيم خانواده ،روش هاي مردانه پيشگيري از بارداري
