یکی از موضوعات مهم در تحلیل داده های کیفی، استفاده از داده های ثانويه و یا مصاحبه های از قبل انجام شده است .آیا در تحقیق کیفی میتوان از داده هایی که قبلا” جمع آوری شده است (مثلا” مصاحبه های عمقی از قبل انجام شده)، استفاده کرد؟ بخصوص برای تئوری زمینه ای یعنی تولید نظریه اینگار ممکن است؟
– با توجه به تاکید بر همزمان بودن جمع آوری داده ها و تحلیل داده ها در دوره های آموزش روش تحقیق کیفی، گاهی محققین و دانشجویانی که در کارگاه های آموزشی روش تحقیق کیفی شرکت میکنند، اگر قبلا” داده های خود را جمع آوری کرده باشند، پس از کارگاه، قبل از شروع تحلیل، نگران میشوند که آیا باید مجدد داد ه ها را جمع کنند، برای اینکه نمونه گیری نظری داشته باشند؟ یا می توان از همان مصاحبه ها استفاده کرد؟ یعنی جمع آوری داده ها و تحلیل بطور همزمان و در هم تنیده انجام شود؟
پاسخ : اصولا” کار و تحلیل داده های از قبل جمع شده ، خیلی با تحلیل ثانویه داده های خود و یا دیگران فرقی نمیکند. همچنین مشکلات مربوط به داده های از قبل جمع شده ، خیلی شبیه به مشکلاتی است که یک فرد با موضوعات آرشیو شده یا یادداشت های آرشیو شده و داده های ثانویه برخورد می کند . منتها فرق عمده ، شاید این باشد که داده هایی که خود فرد قبلا” جمع کرده است ، با آن داده ها آشنایی دارد. محقق باید داده های از قبل جمع شده یا آرشیو شده ثانوی را دقیقا” طوری دنبال کند که انگار داده های جدید را جمع آوری می کند.
محقق در تحقیق کیفی، طبق معمول اولین مصاحبه ها را بررسی میکند اولین یادداشت و اسناد را ، برای کشف اتفاقات مهم و وقایع بررسی میکند . در ابتدا آن داده ها را بازبینی کرده و بخش ها و پاراگراف های جالب را شناسایی میکنند. سپس شروع می کند به کدگذاری اولیه ، مشابه همین ، چون نمونه گیری بر اساس مفاهیم است ، آنوقت محقق بطور نظری از بین داده های موجود، نمونه گیری انجام می دهد و مصاحبه ها ، مشاهدات و ویدئو را منظم کرده و بدنبال نمونه هایی می گردد که مفاهیم مربوطه را داشته باشد و آنها را تحلیل میکند.
البته مشکلات مهمی در تحلیل با داده های از قبل جمع شده یا داده های ثانويه نیز در تحقیق کیفی گاه رخ میدهد ، بعنوان مثال، وقتی محقق تلاش می کند به اشباع طبقات برسد ممکن است تنوع در ابعاد و عناصر را برای کشف آنچه بدنبال آن است را ناکافی ببینید و داده های کیفی ناکامل و ناکافی باشد در این صورت محقق لازم است یا به میدان تحقیق برگردد و مصاحبه های بیشتر انجام دهد و داده های بیشتر جمع کند و یا با خلاهای موجود در خلق تئوری کنار بیاید و محدودیت ها را بپذیرد.
آيا مي توان در پژوهش كيفي از داده های ثانويه استفاده كرد؟
27
فروردین