چکیده
مقدمه: رفتار و عملکرد جنسی علاوه بر تأثیرپذیری از عوامل بیولوژیکی به رویکرد اجتماع در مسایل جنسی نیز بستگی دارد. پژوهش حاضر با هدف تبیین درک زنان متأهل ایرانی از ساختار اجتماعی حاکم بر امور جنسی انجام گرفت
روش: این پژوهش با رویکرد تفسیری تحقیق کیفی و به روش تحلیل محتوای قراردادی انجام شد. داده ها از طریق ۱۷ مصاحبه فردی بدون ساختار و ۱۴ روایت زندگی جنسی با نمونه گیری هدفمند از میان زنان متأهل مراجعه کننده به ۵ مرکز بهداشتی- درمانی و یک کانون سلامت در شهر تهران و شیراز جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل دادهها مستمر و همزمان با جمع آوری داده ها و به صورت مقایسه ای مداوم انجام گرفت.
يافته ها: در طی فرایند تحلیل محتوا، مشارکت کنندگان دو طبقه نهایی شامل «محافظه کاری والدین در امور جنسی مرتبط با فرزند» و «سیستمهای منفعل حمایتی جامعه» را تبیین کردند. درون مایه اصلی این پژوهش شامل «جامعه پذیری جنسی انفعالی» از طبقات مذکور به دست آمد.
نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده نیاز به ایجاد هوشیاری اولیه در سطح متولیان سلامت نسبت به لزوم تغییر الگوی جامعه پذیری حاضر نسبت به مسایل جنسی می باشد. رویکرد محافظه کارانه و انفعالی نه تنها به معضلات این حوزه کمک نخواهد کرد، بلکه با احتمال آسیب های بیشتر همراه خواهد بود. با درک مبانی کلی الگوی ساختارگرایی اجتماعی، آموزش جنسی در قالب برنامه های آموزشی مدون اختصاصی سنی و ارایه خدمات تخصصی جهت پاسخ به نیازهای سلامت جنسی از سوی سیستم بهداشتی درمانی متناسب با ایدئولوژی اسلامی و هنجارهای عرفی و با رعایت اصول تربیتی- اخلاقی پیشنهاد می گردد.
کلید واژه ها: امور جنسی، تحلیل محتوا، زنان، خانواده، ساختار اجتماعی